date saat
Şəxslər dedikdə fiziki və hüquqi şəxslər nəzərdə tutulur. Ötən yazılarımızda fiziki şəxslərlə bağlı mövzuya toxunmuşduq. Ancaq bəzən vətəndaşlar “fiziki şəxs” və “hüquqi şəxs” anlayışlarını bir-birindən fərqləndirməkdə çətinlik çəkirlər. Buna görə də hüquqi şəxslərlə bağlı mövzuya da toxunmaq faydalı olar. Ümumiyyətlə, fiziki və hüquqi şəxslər anlayışına qanunvericlikdə geniş yer verilib. Çünki insanlar bütün həyatı boyu müxtəlif ictimai əlaqələrə daxil olurlar ki, bunların da əksər hissəsini hüquq normaları ilə tənzim edilən hüquq münasibətləri təşkil edir.
Qeyd edək ki, hüquqi şəxs qanunla müəyyənləşdirilən qaydada dövlət qeydiyyatından keçmiş, xüsusi yaradılmış elə bir qurumdur ki, mülkiyyətində ayrıca əmlakı vardır, öz öhdəlikləri üçün bu əmlakla cavabdehdir, öz adından əmlak və şəxsi qeyri-əmlak hüquqları əldə etmək və həyata keçirmək, vəzifələr daşımaq, məhkəmədə iddiaçı və ya cavabdeh olmaq hüququna malikdir. Hüquqi şəxsin müstəqil balansı olmalıdır. Hüquqi şəxslər bir fiziki və ya hüquqi şəxs tərəfindən, yaxud fiziki və hüquqi şəxslərin toplusu tərəfindən yaradıla bilər, üzvlüyə əsaslana bilər, üzvlərin olmasından asılı ola və ya asılı olmaya bilər, sahibkarlıq fəaliyyəti ilə məşğul ola və ya məşğul olmaya bilər. Hüquqi şəxslər fəaliyyətinin əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olan (kommersiya hüquqi şəxsləri) və ya əsas məqsədi mənfəət götürməkdən ibarət olmayan və götürülən mənfəəti iştirakçıları arasında bölüşdürməyən (qeyri-kommersiya hüquqi şəxsləri), habelə ümumdövlət və (və ya) ictimai əhəmiyyət daşıyan fəaliyyətlə məşğul olan (publik hüquqi şəxslər) qurumlar ola bilər.
Miras qalan əmlakın müqəddəratının həll edilməsi məsələsi mühüm şəxsi və sosial əhəmiyyətə malikdir. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 29-cu maddəsinin VII hissəsində qeyd olunur ki, dövlət vərəsəlik hüququna təminat verir. Konstitusiyanın bu maddəsi vəsiyyət etmək hüququnu geniş anlamda bəyan edərək, vərəsəlik hüququnun təminatı kimi miras qoymağı, yəni bir tərəfdən vəsiyyət edə bilmək hüququnu, digər tərəfdən vərəsə olaraq mirası qəbul edib ona sahib olmaq hüququnu nəzərdə tutur. Qeyd edək ki, vərəsəlik hüququnu tənzimləyən qanunvericlik vərəsələrin dairəsini, mirasın qəbul və ondan imtina, vərəsəlik şəhadətnamələrinin verilməsi qaydaları, müddətlərini və digər məsələləri əhatəli nizamlayır. Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin bir çox maddələri vərəsəlik məsələlərinə həsr edilmişdir. Belə ki, Mülki Məcəllənin 1133-cü maddəsində göstərilir ki, “ölmüş şəxsin (miras qoyanın) əmlakı başqa şəxslərə (vərəsələrə) qanun üzrə və ya hər iki əsasla keçir. Qanun üzrə vərəsəlik (ölmüş şəxsin əmlakının qanunda göstərilmiş şəxslərə keçməsi) o zaman qüvvədə olur ki, miras qoyan vəsiyyətnamə qoymur, yaxud vəsiyyətnamə tamamilə və ya qismən etibarsız sayılır”.
Noyabr ayının 4-dən başlayaraq “Naxçıvanqala” Tarix-Memarlıq Muzey Kompleksində “Ailə təsərrüfatı məhsulları” festivalının keçirilməsinə başlanılıb.
Festivalda Naxçıvan Muxtar Respublikasında fəaliyyət göstərən ailə təsərrüfatçıları tərəfindən istehsal olunan və qablaşdırılan məhsullar təqdim olunur.
Məlumat üçün bildirək ki, festivalda həmçinin ailə təsərrüfatlarının istehsalı olan müxtəlif əl işləri, eləcə də nazirliyin Penitensiar Xidmətinin cəzaçəkmə müəssisələrində cəza çəkən məhkumlar tərəfindən hazırlanan əl işləri də nümayiş olunur.
Ağacişləmə və toxuculuq nümunələri, duzdan hazırlanmış müxtəlif fiqurlar, stol və stullar, ümumilkdə 200 adda digər əl işləri iştirakçılar tərəfindən maraqla qarşılanır.
Qeyd edək ki, festival noyabrın 7-dək davam edəcəkdir.
Ölkəmizdə aparılan məhkəmə-hüquq islahatları çərçivəsində ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsində və cinayətkarlığa qarşı mübarizədə mühüm rol oynayan ekspertiza fəaliyyətinin müasirləşdirilməsi, qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi, alternativ mexanizmlərin tətbiqi üzrə ardıcıl tədbirlər həyata keçirilir. Ölkədə aparılan islahatların davamı olaraq Naxçıvan Muxtar Respublikasında da Məhkəmə Ekspertizası Mərkəzinin fəaliyyətinin yüksək səviyyədə qurulması məqsədilə işlər davam etdirilir.
Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən Məhkəmə Ekspertizası Mərkəzinin kadr korpusunun yüksək hazırlıqlı və zəruri peşə keyfiyyətlərinə malik mütəxəssislərlə komplektləşdirilməsi diqqətdə saxlanılır. Belə ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin 2022-ci il iş planın icrası istiqamətində məhkəmə ekspertizası sahəsində yeniliklərin öyrənilməsi, ekspertlərin təcrübi və nəzəri biliklərinin təkmilləşdirilməsi, eyni zamanda yeni ekspert ixtisasları alınması ilə bağlı nazirliyin Məhkəmə Eskpertizası Mərkəzinin Ballistik və trasoloji ekspertizalar şöbəsinin eksperti “Odlu silah və döyüş sursatlarının, qaz, pnevmatik və soyuq silahların tədqiqi” ekspert ixtisası alması üçün Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyinin Məhkəmə Eskpertizası Mərkəzinə ezam edilmişdir. Təşkli edilən 5 aylıq kurs müddəti ərzində ekspert kriminalistikanın nəzəri və metodoloji əsasları, məhkəmə ekspertizası fəaliyyətinin nəzəri və təcrübi əsasları, atəşli (odlu) silah və döyüş sursatlarının, qaz, pnevmatik və soyuq silahların ekspertizası üzrə təcrübi və nəzəri bilikləri mənimsəmişdir.